Παχυσαρκία και τρόποι αντιμετώπισης της
Η παχυσαρκία είναι η παθολογικά αυξημένη εναπόθεση λίπους στο ανθρώπινο σώμα. Στους άντρες υπερετερεί η εναπόθεση λίπους στον κορμό και κυρίως στην περιοχή της κοιλιάς ενώ στις γυναίκες συνήθως η αυξημένη συσσώρευση λίπους βρίσκεται στους μηρούς και στους γλουτούς. Η αυξημένη εναπόθεση λίπους στην κοιλιά και στα δύο φύλα, δηλαδή ενδοπεριτοναϊκά, σχετίζεται με αυξημένα ποσοστά εμφάνισης προβλημάτων υγείας.
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος είναι ένας δείκτης που χρησιμοποιείται παγκοσμίως για την κατηγοριοποίση του σωματικού βάρους και ορίζεται ως προς το πηλίκον του σωματικού βάρους μετρημένο σε κιλά, διαιρούμενο δια του ύψους του σώματος μετρημένο σε μέτρα, πολλαπασιασμένο επί τον εαυτό του (ΔΜΣ= Βάρος (σε κιλά)/Ύψος² (σε μέτρα)).
Η παχυσαρκία έχει αναγνωρισθεί παγκοσμίως ως μία από τις πιο επικίνδυνες και σοβαρές ασθένειες του 21ουαιώνα, η οποία έχει πλέον αποκτήσει διαστάσεις επιδημίας, καθώς ένας στους δύο Ευρωπαίους είναι υπέρβαρος, ενώ σχεδόν ένας στους τρεις είναι παχύσαρκος.
Τα κύρια αίτια της παχυσαρκίας είναι:
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες
- Ελαττωμένη φυσική δραστηριότητα
- Αυξημένη πρόσληψη θερμίδων
- Γενετικοί παράγοντες
- Ορμονικές διαταραχές
- Κατανάλωση τροφίμων με χαμηλή θρεπτική αξία (κενές θερμίδες)
- Διατροφικές συνήθειες
- Έλλειψη διατροφικής διαπαιδαγώγησης
- Έλλειψη ύπνου
Η παχυσαρκία έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία του ατόμου, αυξάνοντας τους κινδύνους για νοσηρότητα και θνητότητα. Ανάλογα λοιπόν με το ατομικό & οικογενειακό ιστορικό και την παρούσα νόσο θα πρέπει να γίνεται ένας λεπτομερής έλεγχος για την πιθανή παρουσία επιπολοκών της παχυσαρκίας.
Ο βασικός έλεγχος που απαιτείται στους ασθενείς με παχυσαρκία που προσφεύγει στον θεράποντα για την αντιμετώπισης της περιλαμβάνει τα εξής:
Γενική αίματος
Σίδηρος ορού, φερριτίνη ορού
Χοληστερόλη, τριγλυκερίδια, HDL, LDL
Σάκχαρο αίματος
Ουρία, κρεατινίνη αίματος
Τρανσαμινάσες
Ουρικό οξύ αίματος
Έλεγχος θυροειδικής λειτουργίας
Ενδοκολπικό υπερηχογράφημα (πολυκυστικές ωοθήκες)
Γενική ούρων
Επιπλέον, απαιτείται η λήψη του ιατρικού και διαιτολογικού ιστορικού του ασθενούς και η πραγματοποίση της λιπομέτρησης για την συλλογή δεδομένων που αφορούν τη σύσταση του σώματος.
Πως αντιμετωπίζουμε την παχυσαρκία;
Μια απώλεια μόλις του 5% του σωματικού βάρους έχει σημαντικά μακροχρόνια οφέλη στο κομμάτι της υγείας. Ωστόσο, όσο αυξάνεται η απώλεια του βάρους βελτιώνονται και τα οφέλη στη βελτίωση των επιπλοκών. Μια απώλεια της τάξης του 10-15% ή και περισσότερο αυξάνει σημαντικά τις επιπλέον βελτιώσεις που παρατηρούνται στην υγεία του ασθενούς.
Βασικά μέσα θεραπείας της παχυσαρκίας:
Διαιτητική παρέμβαση
Φυσική Δραστηριότητα
Τροποποίηση της συμπεριφοράς
Φυσιολογική και κοινωνική υποστήριξη
Φαρμακοθεραπεία
Χειρουργική παρέμβαση
Τα χαρακτηριστικά της διαιτητικής προσέγγισης η οποία είναι βασισμένη σε μια ισορροπημένη διατροφή για να καταφέρει ένα άτομο να χάσει σωματικό βάρος είναι τα εξής:
- Περιορισμός των θερμίδων μέσα στην ημέρα
- Καλή υποστήριξη με πλήρη δίαιτα που περιλαμβάνει ποικιλία τροφίμων
- Ελάττωση μεγέθους μερίδας
- Τακτικά γεύματα
- Αργή πρόσληψη τροφής
- Αποφυγή τροφίμων που μπορεί να υπερκαταναλωθούν
Η θεραπεία της παχυσαρκίας είναι πιο επιτυχής όταν τίθενται ρεαλιστικοί στόχοι, όταν τονίζεται η σημασία της ισορροπημένης διατροφής και όταν επιτυγχάνεται ένας ασφαλής ρυθμός απώλειας βάρους μέσω του συνδυασμού της μέτριας ελάττωσης της θερμιδικής πρόσληψης (δίαιτα) και της αύξησης της ενεργειακής κατανάλωσης (σωματική δραστηριότητα).
Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας είναι απαραίτητο το άτομο να παρακολουθείται από διαιτολόγο, ο οποίος λαμβάνει πληροφορίες για το ιατρικό ιστορικό, για τις εργαστηριακές εξετάσεις του ατόμου, αξιολογεί την ψυχολογική του κατάσταση και επιλέγει τον κατάλληλο τρόπο θεραπείας.
Οι στόχοι μιας σωστής θεραπευτικής προσέγγισης για την παχυσαρκία συνοψίζονται:
- Στην αργή και σταθερή απώλεια βάρους
- Στη διατήρηση του νέου σωματικού βάρους
- Στην πρόληψη των επιπλοκών
- Στη διατήρηση της ψυχικής ισορροπίας του παχύσαρκου
Κάνε το πρώτο βήμα
Επικοινώνησε μαζί μου για την υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών, την αντιμετώπιση διαφόρων παθολογικών καταστάσεων και την διαχείριση του σωματικού σου βάρους μέσω εξατομικευμένων προγραμμάτων διατροφής και διατροφικής εκπαίδευσης.
Η αυξημένη αρτηριακή πίεση οδηγεί σε στεφανιαία νόσο, έμφραγμα μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και νεφρική ανεπάρκεια. Η επάνοδος της αρτηριακής πίεσης στα φυσιολογικά όρια με την κατάλληλη διατροφή, άσκηση και φαρμακευτική αγωγή μειώνει την πιθανότητα θανάτου από τα παραπάνω.
Θεραπευτική προσέγγιση υπερτασης
- Απώλεια σωματικού βάρους
Η απώλεια βάρους αποτελεί σημαντικό μέτρο για την ελάττωση της αρτηριακής πίεσης ιδιαίτερα στα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα, καθώς έχει αποδειχθεί από κλινικές μελέτες ότι ελαττώνει την αρτηριακή πίεση και την ανάγκη πρόσληψης αντιυπερτασικών φαρμάκων.
- Διατροφή
Για την υπέρταση απαιτείται μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, σύνθετους υδατάνθρακες και πολυακόρεστα λιπαρά ενώ φτωχή σε κορεσμένα λιπαρά <10% των συνολικών θερμίδων.
- Αλάτι
Το αλάτι είναι απαραίτητο για πολλές λειτουργίες του οργανισμού μας. Τα περισσότερα τρόφιμα που καταναλώνουμε περιέχουν αρκετό αλάτι καλύπτοντας τις ανάγκες του οργανισμού μας χωρίς να απατείται η χρήση του επιτραπέζιου αλατιού. Η υπέρμετρη κατανάλωση άλατος προκαλεί υπέρταση είτε επιδυνώνει μια προϋπάρχουσα αυξημένη αρτηριακή πίεση, συνεπώς συστήνεται ο περιορισμός του αλατιού <5gr/ημέρα και των επεξεργασμένων τροφίμων. Η χρήση μπαχαρικών και μυρωδικών βοηθά στον περιορισμό της χρήσης άλατος.
- Καφές και τσάι
Ο καφές και το τσάι είναι ροφήματα πλούσια σε καφεΐνη, η οποία προκαλεί αγγειοσύσπαση. Στην περίπτωση της υπέρτασης συνίσταται η μέτρια κατανάλωση τους, 1-2 φλιτζάνια/ημέρα περιεκτικότητας σε 27,5% σε καφεϊνη.
- Σωματική άσκηση
Η μέτριας έντασης σωματική άσκηση βοηθά στην πρόληψη εμφάνισης υπέρτασης και πολλών άλλων παραγόντων όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, η στεφανιαία νόσος και το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Στην περίπτωση που έχει εκδηλωθεί η υπέρταση, η άσκηση μειώνει την αρτηριακή πίεση και ως εκ τούτου έχει μια θεραπευτική ιδιότητα. Η άσκηση θα πρέπει να είναι αερόβια (περπάτημα, κολύμβηση, ποδήλατο) και όχι αναερόβια (βάρη) καθώς δεν έχει ευεργετικές επιδράσεις στην περίπτωση της υπέρτασης. Η διάρκεια της άσκησης συνίσταται στα 30-60 λεπτά μέτριας έντασης για τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα.